ارتباط موثر و مثبت
یکی از ویژگیهای کلیدی ارتباط موثر احترام به خود و دیگران است. اما در روابط ناسالم و غیر مثبت، یکی از طرفین سعی میکند از نظر فیزیکی، جنسی و یا احساسی بر دیگری کنترل و قدرت بیشتری داشته و بر او مسلط شود. برای بهتر فهمیدن و تشخیص رابطه مثبت از غیر مثبت و ملاکهای حقیقی آنها در این نوشته اشاره میگردد.
منظور از یک رابطه موثر و مثبت چیست؟
انسانها زمانی شکوفا میشوند که بتوانند روابط مثبت با دیگران داشته باشند و همچنین روابط موثر و حمایت کنندهای با یکدیگر برقرار نمایند. یک رابطه مثبت رابطهای است که باید بیشتر از ناراحتی، شادی را در زندگی یک فرد به ایجاد کند. روابط سالم روابطی هستند که افراد باید نسبت به خود احساس خوبی داشته و احساس گناهکاری، عصبانیت، افسردگی یا ناراحتی نداشته باشند.
تعریف روابط موثر و مثبت
براساس آن چه روان شناسان مثبت گرا اشاره می کنند، روابط انسانی مثبت به کسانی مربوط می شود که برای افراد و سازمان ها، منبع مولد غنی سازی، سرزندگی و یادگیری هستند. در این نوع روابط، مؤلفههایی مانند: نوع دوستی، همدردی، گذش و بخشش، مهربانی و قدردانی وجود دارد. روابط مثبت رشد فردی و اجتماعی کسانی را که برخوردار از آن هستند، افزایش می دهد.
ویژگیهای یک رابطه مثبت و سالم
یک رابطه قوی، سالم و البته مثبت بر اساس سه اصل مهم تولید می شود: ارتباط، سازش و تعهد. شما باید همیشه به این فکر کنید که چگونه از ارتباطات برای رفع احساس نیاز مطلوب و قدردانی از شریک زندگی خود استفاده نمایید. بدین ترتیب قادر به سازگاری بهتری با هم خواهید بود. درک، صبر، اعتماد و به اشتراک گذاشتن چهار ویژگی دیگری هستند که الزاما باید در روابط بین فردی به ویژه در ارتباط بین دو جنس مخالف لحاظ گردند. این چهار نکته برای حفظ هر رابطه ضروری هستند. اگر کسی را دوست دارید، باید همان توقعات و انتظاراتی که خود از رابطه دارید، برای او محیا کنید. در غیر این صورت رابطه شما از حالت سالم و مثبت خارج شده و حالتی یک جانبه به خود خواهد گرفت. به طور حتم این نوع رابطه آیندهی خوشایندی نخواهد داشت.
علامتهای تهدیدکننده برای یک رابطه مثبت
برخی از کارها و رفتارها تهدیدی برای برقراری رابطه سالم هستند که در اینجا به برخی از نشانههای تهدیدکننده برای یک رابطه سالم اشاره می گردد.
- آزار فیزیکی:
شریک زندگی یا یک دوست عزیزی که دارید به شما صدمه می زند باعث آسیب روحی برای شما می شود، به شما ضربه میزند یا وسایلتان را خراب میکند.
- کنترل غیر عادی:
همراه زندگیتان شما را کنترل میکند و به شما می گوید: که چه کاری انجام دهید، چه چیزی بپوشید یا با چه کسانی معاشرت نمایی. این نوع رفتارها باعث می شود رابطه سرد و ناسالم شود.
- تحقیر:
یکی از مواردی که باعث میگردد فرد بسیار از رابطه سرد و دور گردد تحقیر شدن است. و هرچه این کار توسط نزدیکترین فرد به او انجام شود رنجشش بیشتر است. مثلا: شریک زندگیتان با الفاظ نامناسبی شما را صدا میکند، شما را تحقیر نموده یا باعث میشود در مقابل دیگران احساس بدی داشته باشید.
اهمیت ارتباطات
انسان در همه حال و هر روز تقریباً در هر محیطی از جمله در محل کار در حال برقراری ارتباط است. فرقی نمیکند با حرکات و علائم غیر کلامی یا با اطلاعاتی کلامی ارتباط با دیگران برقرار می کنید، ارتباط در هنگام ایجاد روابط، به اشتراک گذاشتن ایدهها، واگذاری مسئولیتها، مدیریت و موارد دیگر کاملاً ضروری خواهد بود.
یادگیری و توسعه مهارتهای ارتباطی موثر و مثبت می تواند به شما برای موفقیت در حرفه و کار کمک نماید، شما را به یک برند و فرد رقابتی تبدیل کند، تا اینکه شبکه ارتباطی خود را بسازید. در حالی که زمان و تمرین میطلبد تا نتیجه مطلوب حاصل شود. پس مهارتهای ارتباطی و بین فردی قطعاً میتوانند هم افزایش یابند و هم اصلاح شوند، باشد.
اهمیت روابط مثبت برای خانواده
روابط خانوادگی قوی و مثبت احساس خوب و لذت بخشی را به همراه است و برای ایجاد کردن آن چیزی که به کودکان کمک کند تا در کنار خانواده احساس امنیت نموده و دوست داشته شوند و از این طریق اعتماد به نفس آن ها رشد پیدا می کند و زمانی اتفاق می افتد که به کودک اجازه دهد تا دنیای اطرافش را کشف نموده و چیزهای جدید را امتحان کند و یاد بگیرد و در کنار آن به کودکان آموخت چطوری حل مشکلات، تعارض ها، و احترام در زندکی اجرا کرد.
همچنین اهمیت ارتباط در سالم سازی زندگی بین همسران برای بهبودی روابط زناشویی بسیار مفید است و باعث ایجاد دلبستگی و لذت بردن در زندگی می شود.
هدف ارتباط
هدف اصلی هر ارتباط انتقال صحیح و کامل معنی زندگی است. که با انجام هرکاری در این دنیا به دنبال این هستیم که به احساس بهتری برسیم . شاید بشود گفت تنها هدف و مقصود از برقراری ارتباط با دیگران آن است که به آن ها کمک کنیم تا حالشان خوب شود و به مقصود خود برسند یا دنیا را به جای بهتری تبدیل نماییم و یا بر زندگی دیگران تاثیر مثبت بگذاریم تا تغییری در این دنیا آنها ایجاد شود.
چطور متوجه شویم که در یک رابطه موثر و مثبت قرار داریم؟
اعتماد داشتن، احترام و ابراز عشق به یکدیگر از مهمترین اجزای یک رابطه مثبت، شاد و سالم هستند که ممکن است از ازدواج موفق یا هر نوع رابطه دیگر بوجود آمده باشند. شرکای احساسی، باید در رابطه فعلی خود احساس رضایت خاطر داشته باشند. داشتن حال خوب مهمترین عاملی است که به تداوم یک رابطه کمک خواهد کرد. هر چقدر محبت قلبی طرفین به همدیگر بیشتر باشد به همان نسبت عشق و علاقه در رابطه نیز بیشتر خواهد شد. چند تکنیک فهمیدن رابطه سالم عبارتند است:
احترام متقابل
روابط سالم و مثبت بر اساس احترام متقابل ساخته میشوند. در حقیقت، شریک زندگی برای باورهای شما و شخصیت شما ارزش قائل هستند و از رفتار و رویاهای شما حمایت مینمایند و از مرزهای شما فراتر نمیروند. اینها شامل مرزهای فیزیکی و احساسی شما میگردد. به عنوان مثال، اگر آماده نیستید در مورد چیزی صحبت کنید، شریک زندگی شما به شما فضا و زمان میدهد تا آن را حل نمایید.
احساس امنیت
افرادی که در یک رابطه سالم و البته مثبت قرار دارند کنار همدیگر احساس امنیت مینمایند. اگر چه هنگامی که فرد در یک رابطه سالم هست، سلامتی طرف مقابلش برای او بسیار مهم است اما این تنها بخشی از یک رابطه مثبت امن را شامل میگردد. در چنین رابطههای افراد احساس امنیت نموده و چون می دانند برای طرف مقابل ارزشمند و مورد قبول هستند.
ارتباط صادقانه
صحبت کردن با دوستان و کسانی مورد احترام هستند آسان خواهد بود؛ یعنی بتوانید افکار و احساسات خود را بدون تردید و ترس به بازگو کنید. در یک رابطه مثبت، میتوانید با شریک عاطفی خود بدون دلهره از عصبانیت یا سرزنش شدن، صحبت کنید. هر فردی باید بتواند در مورد مشکلات خود صحبت نموده و احساس کند شنیده شده و مورد احترام خواهد بود.
بیشتر بخوانید: زندگی در لحظه چیست؟ تکنیک ها و راهکارهای ساده و موثر
انواع ارتباط
انواع مختلفی از ارتباط وجود دارد که به برخی از آنها در این بخش اشاره می گردد:
ابتدا باید بدانیم که در هستی چهار نوع ارتباط وجود دارد:
ارتباط انسان با خود: این ارتباط حوزه های خود آگاهی، خود شناسی، خود کنترلی، خود آغازگری، خود رهبری و خود مدیریتی را در بر می گیرد. باید توجه کرد که اصل مدیریت بر ارتباطات در دنیای بیرون، به ارتباط انسان با خودش مرتبط است .
ارتباط با خدا یا معبود خود: هر انسانی نیازمند ارتباط با خدا و معبود خود است تا گاهی در خفی با او راز و نیاز کند
ارتباط با جهان هستی: ارتباطی با جهان هستی یعنی با طبیعت، آنچه در اطراف ما هست ارتباط برقرار کردن ، پدیدههای مختلف، نعمت ها، بلاها و هر آنچه به چشم می آید و یا نمی آید ارتباط برقرار نمودن.
ارتباط با دیگر انسان ها: این نوع ارتباط نسبت با سه ارتباط قبل بسیار اهمیت بیشتری دارد و نقش بسزایی ایفا می کنند. اینکه انسان با اطرافیان خود به شکل برخورد یا رابطه برقرار می نماید.
دراین بخش به انواعی از ارتباط انسان با هم نوع خود دارد پرداخته خواهد شد.
۱. کلامی
ارتباط کلامی مهمترین نوع ارتباط است که از زبان برای انتقال اطلاعات از طریق گفتار یا زبان اشاره استفاده می شود. که اغلب در هنگام ارائه، کنفرانس های ویدئویی و تماس های تلفنی، جلسات و مکالمات مورد استفاده قرار می گیرد. ارتباط کلامی اهمیت بالایی دارد، زیرا کارآمد است. پشتیبانی از ارتباط کلامی هم با ارتباط غیرکلامی و هم با ارتباط نوشتاری می تواند مفید باشد.
برای توسعه مهارت های ارتباط کلامی چند مرحله وجود دارد که می توانید انجام داد:
· از صدا و گفتار قوی و مطمئن استفاده نمایید.
به خصوص هنگام ارائه اطلاعات به چند نفر یا گروهی از افراد، حتماً از صدای قوی استفاده نمایید تا همه بتوانند به راحتی صدای شما را بشنوند. هنگام صحبت کردن، اعتماد به نفس داشته باشید تا بتوانید ایدههای خود را برای دیگران واضح و آسان بیان کنید.
· از گوش دادن فعال استفاده کنید.
طرف دیگر استفاده از ارتباط کلامی، گوش دادن و شنیدن دقیق دیگران است. مهارتهای گوش دادن فعال هنگام برگزاری یک جلسه، ارائه یا حتی در هنگام شرکت در یک مکالمه انفرادی کلیدی است. انجام این کار به شما کمک میکند تا به عنوان یک ارتباط دهنده رشد نمایید.
۲. غیرکلامی
یکی از انواع ارتباط که بیشترین سهم را در رابطه انسان با هم نوعان به خود اختصاص داده است، ارتباط غیرکلامی است. استفاده از زبان بدن، حرکات و حالات چهره برای انتقال اطلاعات به دیگران را ارتباط غیر کلامی می گویند. هم به صورت عمدی و هم ناخواسته فرد بکار می برند. برای مثال، ممکن است با شنیدن یک ایده یا اطلاعات دلپذیر یا لذت بخش، ناخواسته لبخند بزنید. ارتباط غیرکلامی هنگام تلاش برای درک افکار و احساسات دیگران مفید است.
برخی موارد همانند بازوهای ضربدری یا شانه های خمیده که نشان دهنده، احساس اضطراب، عصبانیت یا عصبی بودن هست. اگر فرد حالت بدن و دسته ها باز است مثلا را با هر دو پا روی زمین و دستها در کنار یا روی میز نشان میدهند، احتمالاً احساس مثبتی دارد و نسبت به اطلاعات باز هست.
برای توسعه مهارت های ارتباط غیرکلامی چند مرحله بیان وجود دارد که عبارتند از :
· به احساس فیزیکی خود توجه کنید.
در طول روز، همانطور که طیف وسیعی از احساسات را تجربه مینمایید (از پرانرژی، بی حوصلگی، خوشحالی یا ناامیدی)، سعی کنید تشخیص دهید که در کجا آن احساس را در بدن خود احساس میکنید. به عنوان مثال، اگر احساس اضطراب دارید، ممکن است متوجه شوید که شکم شما سفت یا سر شما درد می کند. توسعه خودآگاهی در مورد اینکه چگونه احساسات شما بر بدن شما تأثیر میگذارد میتواند به شما تسلط بیشتری بر ارائه بیرونی داشته باشید.
· آگاه بودن به ارتباطات غیرکلامی.
زمانی که احساس هوشیاری، باز و مثبت در مورد اطراف خود احساس میکنید، سعی کنید زبان بدن مثبت و خوبی را از خود نشان دهید. همچنین اگر در مورد اطلاعات گیج یا مضطرب هستید، مانند استفاده از ابروی درهم، میتوانید از زبان بدن برای حمایت از ارتباط کلامی خود استفاده نمایید. از زبان بدن در کنار ارتباط کلامی مانند پرسیدن سؤالات بعدی یا کنار کشیدن برای ارائه بازخورد استفاده کنید.
· از ارتباطات غیرکلامی که به نظر شما موثر است تقلید کنید.
اگر برخی از حالات صورت یا زبان بدن را برای یک محیط خاص مفید به نظر می رسد، هنگام بهبود ارتباطات غیرکلامی خود از آن به عنوان راهنمایی استفاده نمایید. برای مثال، اگر میبینید که وقتی شخصی سرش را تکان میدهد، تأیید و بازخورد مثبت را به طور مؤثری به شما منتقل میکند، در جلسه بعدی خود که احساسات مشابهی دارید از آن بهره ببرید.
۳. نوشتاری
ارتباط نوشتاری عمل نوشتن، تایپ یا چاپ نمادهایی مانند حروف و اعداد برای انتقال اطلاعات بسیار کار ساز هستند. نوشتن معمولاً برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات از طریق کتاب ها، جزوه ها، وبلاگها، نامه ها، یادداشت ها و موارد دیگر استفاده میکند. ایمیل ها و چت ها شکل رایج ارتباط کتبی در محل کار می توانند باشند.
برای توسعه مهارت های ارتباطی نوشتاری از این چند مورد می توانید استفاده کنید:
· تلاش برای سادگی
ارتباطات نوشتاری باید تا حد امکان ساده و واضح باشد. در حالی که گنجاندن جزئیات زیادی در ارتباطات نوشتاری ممکن است مفید باشد، اما باید به صورت ساده نوشته شوند تا باعث خستگی خواننده نگردد. برای مثال، باید به دنبال مناطقی باشید که بتوانید تا حد امکان واضح بنویسید تا مخاطبان آن را درک نماید.
· به لحن تکیه نکنید
از آنجایی که ظرافت ارتباطات کلامی را ارتباط غیرکلامی ندارد، زمانی که میخواهید لحن خاصی را هنگام نوشتن برقرار نمایید، مراقب باشید تا مخاطب آنها را بفهمد. به عنوان مثال، تلاش برای برقراری ارتباط با یک شوخی، طعنه یا هیجان ممکن است بسته به مخاطب متفاوت باشد. در عوض، سعی کنید نوشته خود را تا حد امکان ساده و ساده نگه دارید تا مخاطب و خواننده آنها را درک کند و از نوشته بهره ببرد.
· برای مرور ارتباطات کتبی خود وقت بگذارید
وقت گذاشتن برای بازخوانی ایمیلها، نامهها یا یادداشتها میتواند به فرد در شناسایی اشتباهات یا فرصتهایی برای گفتن چیزی متفاوت کمک نماید. برای ارتباطات مهم یا ارتباطاتی که برای تعداد زیادی از افراد ارسال می گردد، ممکن است مفید بوده که از یک همکار مورد اعتماد بخواهید تا قبل از ارسال آن را بررسی کند.
· یک فایل نوشتاری که به نظر شما موثر یا لذت بخش است، نگه دارید
اگر جزوه، ایمیل یا یادداشت خاصی دریافت کردید که به نظرتان مفید یا جالب بوده، آن را برای کارهای بعدی و الگو برداری در هنگام نوشتن ارتباطات دیگر خود ذخیره نمایید. ترکیب روش ها یا سبک هایی که دوست دارید می تواند به شما در بهبود ارتباط نوشتاری کمک کند.
۴. بصری
امثال استفاده از عکس، هنر، نقاشی، طرح، نمودار برای انتقال اطلاعات و ارتباط بصری می گویند. تصاویری که اغلب به عنوان کمک در طول ارائه برای ارتباط استفاده می شوند، در کنار ارتباطات نوشتاری و یا کلامی این تکنیک موثر خواهد بود. از آنجایی که افراد سبکهای یادگیری متفاوتی دارند، ارتباطات بصری ممکن است برای مصرف ایدهها و اطلاعات مفیدتر باشد.
در این بخش می توانید برای توسعه مهارت های ارتباط بصری از موارد زیر استفاده نمود:
· قبل از افزودن تصاویر بصری از دیگران بپرسید
اگر در نظر دارید یک کمک بصری را در ارائه یا ایمیل خود به اشتراک بگذارید، از دیگران نظر بخواهید. افزودن تصاویر بصری گاهی اوقات می تواند مفاهیم را گیج کننده یا درهم کند. دریافت دیدگاه شخص ثالث می تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید که آیا بصری به ارتباطات شما ارزش اضافه می کند یا خیر.
· مخاطبان خود را در نظر بگیرید
مطمئن شوید که از تصاویری استفاده کنید که به راحتی برای مخاطبان قابل درک باشد. برای مثال، اگر نموداری را با دادههای ناآشنا نشان میدهید، حتماً زمان بگذارید و توضیح دهید که در تصویر چه اتفاقی میافتد و چگونه با آنچه میگویید ارتباط دارد. هرگز نباید از تصاویر حساس، توهین آمیز، خشونت آمیز یا گرافیکی به هر شکلی استفاده کنید.
برای بهبود مهارتهای ارتباطی خود، اهداف شخصی خود را تعیین کنید تا کارهایی را که میخواهید گام به گام انجام دهید، انجام دهید. ممکن است مفید باشد که با همکاران، مدیران یا مربیان قابل اعتماد مشورت کنید تا مشخص نمایید که ابتدا روی کدام حوزه ها تمرکز کنید.
تکنیکهای ارتباطات سازمانی موثر کدام است؟
برقراری ارتباطات سازمانی موثر یک روش و تکنیک ساده نیست. اگر چنین بود، تحقیقات مربوط به ارتباطات سازمانی ضرورتی پیدا نمی کرد. سازمانهایی که به دنبال ارتباطات سازمانی موثری هستند، از تکنیکهای متعددی بهره می برند. در اینجا چند نمونه از تکنیکهای ارتباطات سازمانی موثر بیان میگردد:
جلسات تیمی برگزار کنید
جلسات گروهی یا کاری بخش مهمی از ارتباطات سازمانی هستند. همه گروهها باید بتوانند به طور منظم ایدهها را به اشتراک بگذارند، بازخورد بخواهند و آزادانه نظرات خود را بیان نمایند. در حالی که جلسات تیم معمولاً به صورت حضوری انجام میشود، اما میتوانند به صورت مجازی نیز برگزار گردد.
ارتباطات در حین دورکاری
زمانی که کارکنان در یک فضای کاری مشترک حضور ندارند، ارتباطات کاری دشوارتر خواهد شد. به این ترتیب، لازم است شرکتها، آموزشهای لازم برای ارتباطات در حین دورکاری را ارائه دهند تا اطمینان حاصل شود که همه کارکنان توانایی برقراری ارتباط موثر با یکدیگر و محیط کار را دارند.
بازخورد گرفتن از همکاران و مشتریان
در یک کسب و کار موفق، ارتباطات قوی میان مدیران، همکاران و ذینفعان در اولویت قرار دارد. بهبود این نوع ارتباطات نیازمند دریافت بازخوردهای صادقانه از همکاران و مشتریان خواهد بود. به این ترتیب، باید همیشه مدیران و ذی نفعان به دنبال تشویق کارکنان و همکارن به ارائه بازخورد از خود و محیط کار باشند و از دادههای کمی و کیفی بدست آمده از این بازخوردها برای افزایش بهرهوری شرکت و بهبود سیستمهای ارتباطی استفاده نمود.
رویدادهای جمعی برقرار کنید
ارتباط موثر نمیتواند در محیطی برقرار شود که همکاران در کنار یکدیگر احساس راحتی نمیکنند. رویدادهای جمعی مانند تمرینهای تیمسازی به ایجاد روابط باز، صادقانه و حرفهای کمک میکنند و راههای برقراری ارتباط موثر را به کارکنان شما نشان میدهند. یک سازمان موفق با ساماندهی رویدادهای جمعی و تشویق کارکنان به تعامل، به رفتار و نگرش آنها شکل خواهد داد. رویدادهای جمعی همچنین، به ایجاد یک فرهنگ سازمانی مثبت کمک میکنند و روحیه کارکنان را بالا میبرند.
ارتباطات غیرکلامی
بر اساس مطالعات، بیشترین اطلاعاتی که در ارتباطات بین انسانی رد و بدل میشوند، با استفاده از ارتباطات غیرکلامی انتقال مییابند. این بدان معناست که در ارتباطات سازمانی باید از زبان بدن مناسب استفاده شود. مدیران سازمانها باید در ارتباطات غیرکلامی بر حرکاتی تمرکز کنند که موجب حفظ احترام متقابل و مشارکت بیشتر مخاطب میگردد. همچنین باید از نشانههای فیزیکی مانند ارتباط چشمی، صاف ایستادن، لبخند زدن و حرکت دستها، برای برقراری ارتباطی واضح و بدون شبهه، استفاده کنید.
مخاطبان خود را بشناسید
برقراری ارتباط موثر، نیازمند این است که در هر مرحله اول مخاطب خود را خوب بشناسید. مخاطبان یک سازمان افراد متفاوتی با سلیقهها و خصوصیات متفاوت هستند که نحوه ارتباطگیری آنها نیز متفاوت است. یکی از بهترین تکنیکها برای ارتباطات سازمانی موثر، پرسش از مخاطبان در مورد انتظارات آنهاست که به شما اجازه میدهد ترجیحات و هنجارهای آنها را بشناسید و بتوانید به گونهای موثر با آنها ارتباط برقرار نمایید.
شنونده بودن
یکی از اصلیترین تکنیکهای برقراری ارتباط موثر، مهارت گوش دادن حرف های فرد مقابل هست. یعنی بیشتر از مقداری که صحبت میکنید باید به صحبتهای طرف مقابل گوش بدهید. برای برقراری ارتباط سازمانی موثر با مشتریان و همکاران نیز باید ابتدا به سخنان آنها گوش دهید. این مهارتی است که بسیاری از مدیران موفق از آن استفاده میکنند. علت آن هم این است که بدون شنیدن صحبتهای طرف مقابل، عملاً نمیتوانید پاسخی مناسب بدهید که مشکلات و شرایط آنها را پوشش دهد.
پاسخگو باشید
ارتباط سازمانی موثر به معنی حرف زدن بدون عمل نخواهد بود. مدیرانی که صرفاً به مشتریان و کارکنان خود وعده میدهند ولی به آنها عمل نمیکنند، باعث از بین رفتن اعتماد مخاطبان خواهد شد. مشتریان و همکاران سازمان ممکن است در هر زمان توقعات و خواستههای درستی از شما داشته باشند. پاسخگو بودن مدیران به این نیازها به بهترین شکل لازم است. بنابراین هنگامی که کارکنان و مشتریان مشکلات را گزارش می دهند اما تغییراتی مشاهده نمی کنند، باعث خدشهدار شدن اعتبار سازمان و از بین رفتن اعتماد به مدیران آن خواهد شد.
دلایل برقراری ارتباط
هر ارتباط که انسان با اطرفیان و پیرامون خود برقرار می کند به دلایل مختلفی اتفاق می افتد. به برخی از این دلایل در این قسمت اشاره می گردد:
- تربیت
- آموزش
- مدیرت جمع یا مکان
- کسب کار و درآمد
- روابط خانوادگی و ازدواج
- رفع سوء تفاهم های بوجود آمده،
نشانۀ رابطه موثر و مثبت
ح در روابط سالم کمتر اختلاف نظرها اتفاق میافتد، هنگامی که زوجها یمک ارتباط سالم و موثر دارند، به راحتی پای میز مذاکره میآیند و به راحتی مسائل خود را حل می کنند، چون احساسات طرف مقابل را در نظر میگیرند و با هم بر سر یک تصمیم توافق مینمایند. این نیست که یک نفر تسلیم اراده دیگری شود. به نوعی میتوان گفت: هر دو طرف اندکی تسلیم هستند. این برخلاف زمانی خواهد بود که فقط یک نفر به طور دائم کوتاه بیایید و تسلیم میشود، هر دو به همدیگر کمک میکنند تا قایق زندگی را در میان فراز و نشیبهای زندگی پارو بزنند و به مقصد برسانند.
در این بخش به چند نمونه از نشانه ها اشاره می گردد:
1. برابری
هنگامی که در یک رابطه برابری وجود داشته باشد، هر یک از طرفین به احساسات و نظرات طرف مقابل احترام میگذارد. نیازهای شریک زندگی بر روابط متقابل آنها اثر مثبت دارد. همانقدر که احترام به دیگری در رابطه مهم است، توجه به خود و داشتن حس برابری نیز مهم است. یک رابطه زمانی خوب پیش میرود که هر دو طرف به طور برابر برای پیش بردن رابطه و تداوم ان تلاش نمایند.
2. احساس استقلال
زوجهای سالم مجبور نیستند در تمام لحظات کنار همدیگر باشند و وقت ها را باهم بگذرانند. گاهی مهم است که اوقاتی را برای خود اختصاص دهند. در اررتباط مثبت شریک عاطفی اجازه میدهد تا طرف مقابل زمانی را به دیدن خانواده خود و یا گذراندن وقت با دوستان خود سپری کند. این حق مسلم هر یک از طرفین است و در رابطه مثبت به طور ویژه مورد اهمیت خواهد بود.
3. پشتیبانی و حمایتگری
زندگی سخت است؛ همیشه چیزهایی وجود خواهند داشت که باعث نگرانی یا دلخواری فرد می شود در ارتباط موثر و مثبت افراد در موقع مشکلات حامی و پشتیبان هم هستند. بنابراین داشتن پشتیبان و حمایتکننده قابل اعتماد کلیدی است. به عبارت دیگر داشتن شریکی که برای شنیدن و همدردی و البته همدلی با شما وقت کافی داشته باشد، مهم خواهد بود.
4. حفظ حریم خصوصی
در یک رابطه موفق افراد و زوجها و حتی فرزندان حق دارند حریم شخصی خود را حفظ کنند. برای مثال، مجبور نیستید تلفن، ایمیل یا رمز عبور خود را با همسر یا دوست خود به اشتراک بگذارند تا او را خوشحال نمایند. فردی که میخواهد تلفن و پیامهای او را کنترل کند، نشانه این است که به فضا و حریم خصوصی او احترام نمیگذارد و این یک پرچم قرمز و علامت تهدیدکننده جدی به نظر می رسد.
بیشتر بخوانید: چگونه زندگی شادی داشته باشیم؟ راهکارهای ساده و کاربردی
مزایای داشتن ارتباط اجتماعی قوی
داشتن ارتباط مثبت و قوی دارای مزایای زیادی هست که میتواند زندگی فردی و کاری فرد را بهبود ببخشد. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای آن اشاره خواهیم کرد:
· کاهش استرس و اضطراب
داشتن روابط مثبت و قوی میتواند به کاهش و از بین رفتن استرس و اضطراب کمک نماید. افراد با شبکه حمایتی قوی میتوانند در مواقع بحران به دوستان و خانواده خود تکیه نموده و احساسات و نگرانیهای خود را به اشتراک بگذارند، که این باعث کاهش سطح هورمونهای استرس مانند کورتیزول میشود.
· پیشگیری از افسردگی
روابط اجتماعی قوی میتوانند از بروز افسردگی جلوگیری کنند. افرادی که شبکه اجتماعی قوی دارند، بیشتر از حمایت عاطفی و تشویق دوستان و خانواده برخوردار میشوند، که این میتواند به بهبود روحیه و جلوگیری از افسردگی کمک نماید.
· سلامت قلب
روابط اجتماعی مثبت میتوانند به بهبود سلامت قلب افراد کمک کند. حمایت اجتماعی باعث کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلبی-عروقی میگردد، که میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
· افزایش رضایت از زندگی
داشتن روابط اجتماعی قوی باعث افزایش رضایت کلی از زندگی میشود. افراد با روابط اجتماعی فعال بیشتر احساس شادی و رضایت از زندگی خود دارند و تجربیات مثبت بیشتری را در زندگی تجربه میکنند.
نشانه های رابطه موثر و سالم
خیلی از افراد در ذهن خود درگیر این هستند که یک رابطه خوب چه ویژگی و نشانههایی باید داشته باشد؟ شناخت نشانههای یک رابطه سالم و موفق میتواند افراد را برای ایجاد ارتباط قوی و رضایت بخش با شریک خود توانمند نماید. در ادامه، نشانههای کلیدی را که نشان دهنده یک رابطه سالم هستند، را به اشتراک میگذاریم که عبارتند از:
- حل موثر تعارض ها و اختلاف نظر
- داشتن علایق و فعالیت های فردی
- ارتباط صادقانه با شریک عاطفی
- اعتماد متقابل طرفین به یکدیگر
- کنجکاوی نسبت به علایق و زندگی طرف مقابل
- ارتباط فیزیکی و جنسی با کیفیت
- ابراز علاقه و محبت به یکدیگر
- تعادل و تساوی قدرت بین طرفین رابطه
- بخشش یکدیگر در مواقع لازم
- تعهد دو نفر نسبت به رابطه
- عدم پنهان کاری و دروغ
- برنامه ریزی مشترک برای آینده
- داشتن همدلی در رابطه
- داشتن اوقات خوش با یکدیگر
- احساس امنیت
- سازگاری سالم
- حمایت و تشویق یکدیگر برای کسب موفقیت
- پذیرش یکدیگر
- آمادگی برای تغییر در صورت لزوم
- دریافت کمک حرفه ای در بحران ها
اصول داشتن یک رابطه موثر و مثبت
۱. اعتماد داشتن
یکی از موارد اصول داشتن یک رابطه موثر و مثبت اعتماد داشتن به فرد مقابل است. زیرا اگر اعتماد در رابطه وجود نداشته باشد، گویا خانه از پایه ویران است و احتمال آسیب دیدن رابطه و طرف مقابل خواهد بود.
بدون داشتن اعتماد، انگار که احساس امنیت نمیکنید که طرف مقابل پای شما میایستد یا نه؟ شاید حتی ندانید که حرفها و قول های او واقعیت دارد یا نه؟! راههای زیادی برای ایجاد اعتماد و یا جلب دوباره آن در یک رابطه سالم وجود دارد. اما اگر برای ایجاد اعتماد در رابطه عاطفی خود تلاش نکنید، بیشک این رابطه در برابر استرس و قطع رابطه آسیبپذیر می شود.
2. ارتباط سالم
ارتباط صادقانه، سالم و توام با احترام، بهخصوص حین حل مسائل دشوار یکی دیگر از ضروریات یک رابطه مثبت و موثر خواهد بود،در مجموع میتوان گفت یکی از چالشهایی که به بحث و دعوا منجر می گردد، ناتوانی در برقراری ارتباط سالم است. این یعنی هر حرفی را فوری فرد به خودش بگیرد یا وقتی احساس خطر می کند، از کوره در برود. اگر این خصوصیات در فرد وجود دارد، باید ایشان به صورت جدی روی خودش کار کند. زیرا داشتن ارتباط قوی و سالم مانند نیروی حیاتی است که به رابطه خوب و مثبت جان و روح میبخشد.
۳. صبوری
در زندگی روزمره تمام آدمها اتفاقاتی میافتد که باعث رنجش آنها خواهد شد، طبیعتا هیچ کس این توقع را ندارد همیشه افراد صبور باشند. زیرا عواملی مانند کمخوابی، استرس یا مشکلات جسمانی این امر را تشدید می کنند که در مقطعهایی از زندگی به سرعت فرد از کوره در می رود. این رفتارها بخشی از رفتارهای طبیعی انسان خواهد بود.
اما کسانی که به دنبال یک رابطه مثت و موثر هستند، معمولا تا اندازهای برای صبر خود حد و مرز مشخص میکنند و به این راحتی از کوره در نمی روند. زیرا این صبر باعث میشود که وقتی یکی از دو نفر یا شریک حالش خوب نیست یا روز بدی داشته با حفظ آرامش به صورت انعطافپذیر و با احساس به او آرامش دهد و سنگ صبور او باشد.
اما اگر دو طرف رابطه نسبت به هم صبور نباشند، و به یکدیگر خرده بگیرند از هم کینه به دل گرفته و از نظر ذهنی مدام درحال آشفتگی خواهند بود. این در حالی است که در یک رابطه سالم معمولاً دو طرف رابطه بی قید و شرط به هم عشق میورزند و حالات روحی یکدیگر را به خوبی درک میکنند.
۴. همدردی در یک رابطه سالم
در بسیاری از مواقع این که گاهی خودتان را جای فرد دیگری بگذارید، بسیار موثر واقع میشود. اما این همدردی با کسی که به عنوان شریک خود انتخاب کردهاید از همه مهمتر است.
برای تمرین همدردی به این فکر کنید که آیا واقعا میتوانید حتی وقتی با نظر طرف مقابل مخالف هستید سعی کنید تا نظر او را درک کنید؟ آیا درد او آنقدری شما را اذیت میکند که برای بهتر شدن حالش تلاش کنید؟ آیا از موفقیتهای او خوشحال میشوید؟ توجه داشته باشید که تمرین همدردی برای داشتن عشق بلندمدت ضروری است.
۵. علاقه و توجه
یکی از اصول مهم در یک رابطه داشتن عشق و علاقه است که بخشی از یک رابطه سالم، رمانتیک و همراه با تعهد خواهد بود. زیرا علاقه و توجه اساس هر رابطه عاطفی بوده اما چیزی که به مهارت بیشتری نیاز دارد، نشان دادن این علاقه و توجه است. و این تنها با دوست داشتن یکدیگر و نشان دادن عشق به همدیگر محقق می گردد.
مسئله مهمی که در این میان وجود دارد این است که همواره دوست داشتن مقدم بر عشق است. به این معنا که در یک رابطه مثبت و موثر با علاقه بودن و توجه به او داشتن و به خاطر این علاقه و جاذبه با هم خواهید بود نه از سر اجبار یا احساس گناه کردن!!
۶. انعطاف پذیری
یک جمله کلیدی که بارها شنیدهاید اینکه در رابطه باید با هم کنار بیایید. با اینکه این مسئله در بعضی از موقع ها نتیجه دلخواه را نخواهد داد. عنصر کلیدی که در این زمینه وجود دارد و باعث مصالحه منطقی میشود و صرف نظر از همه چیز بسیار اهمیت دارد، انعطافپذیری است. بنابراین هر دو طرف باید در زندگی روزمره و تصمیمات درست بگیرند و در برابر اتفاقات انعطافپذیری از خود نشان دهند. چون اگر فقط یک نفر در رابطه همیشه کوتاه بیاید، این عدم تعادل به مرور زمان رابطه را مسموم خواهد کرد.
در یک رابطه سالم هر دو طرف حاضرند تا جای لازم است با تغییرات خود و طرف مقابل کنار بیایند. همچنین هنگام اختلاف و جر و بحث تشخیص دهند که مهمترین خواسته هر کدام از رابطه چه خواهد بود و بنابراین آن را در اولویت قرار احساسی و کاری خود قرار دهند.
۷. قدردانی
یکی از عواملی و ارکانی که در یک رابطه مثبت بسیار موثر و باعث روحیه دو چندان شریک فرد خواهد شد، قدردانی است. زیرا این مورد باعث میشود که فرد از شریک خود راضیتر بوده و احساس امنیت بیشتری در کنار او کند. هر چه حس قدردانی را بیشتر تجربه کند، بیشتر احساس میکند طرف مقابل قدر دان زحمات او خواهد بود. همین هم باعث میشود که در نهایت رابطه سالمتری بین آنها شکل خواهد گرفت.
۸. امکان رشد
رابطه بین افراد هر روز که میگذرد کهنه و تبدیل به روزمرگی خواهد شد و زندگی های از دائم این روزمرگی نجات خواهن یافت که امکان رشد را برای خود و طرف مقابل فراهم کرده باشند. در غیر این صورت افراد به مرور احساس میکنند که در روابط گیر افتادهاند و نمیتوانند هیچ پیشرفتی بکنند. اینکه انتظار داشته باشی دو نفر بعد از گذشت چند ماه، سال و چند دهه از رابطه همان آدمهای قبلی باشند، غیر واقعی و البته نامعقول خواهد بود. بنابراین تا زمانی که دو طرف امکان رشد را برای هم فراهم نمایند، جلوی موفقیت یکدیگر را نگرفته و نسبت به یادگرفتن مسائلی که برای طرف مقابل اهمیت دارد علاقه نشان خواهند داد.
۹. احترام
احترام به هم نوع و طرف مقابل در زندگی و کار می تواند یکی از اصولی ترین راهکارهای رابطه سالم باشد. اما معمولاً افراد عادت کردن احترام فقط در مفاهیمی خاص مثل: احترام به بزرگتر، احترام به باورهای مذهبی یا احترام به قانون مد نظر بگیرند و کمتر در احترام به طرف مقابل کاری و زندگی صحبت شده است. اگر اهمیت احترام در یک رابطه از اینها بیشتر نباشد، دست کم به همان اندازه خواهد بود.
در یک رابطه سالم افراد طوری با یکدیگر صحبت میکنند که باعث تحقیر یا نامعتبر کردن طرف مقابل نگردد. بنابراین از حریم خصوصی یکدیگر محافظت میکنند، از هم به عنوان سوژه جوک یا مستخدم برای تمیز کردن آپارتمان یا درست کردن شام بدون یک تشکر خشک و خالی استفاده نخواهند کرد.
۱۰. عمل متقابل
در روابط مثبت و موثر، چرتکه انداختنی که در ابتدای رابطه چیز طبیعی است و به مرور جای خود را به یک توازن جدید و قابل اعتماد خواهد داد. به این ترتیب هر دو طرف در صورت نیاز به یکدیگر کمک میکنند تا طرف دیگر هم سطح آنها شود یا در برابر کارهای مختلف او عمل متقابل و مناسب انجام دهد. در حالت ایدهآل نیز عمل و عکسالعمل به مرور زمان تقریبا مساوی میشود و هیچ یک از دو طرف از هم دلخور نخواهند شد.
۱۱. حل اختلاف
طبق پژوهشهای به دست آمده نحوه مشاجره طرفین و نوع حل اختلاف آنها عامل مهمی در پیش بینی میزان موفقیت رابطه خواهد بود. جالب است بدانید زوجهایی که ناراحتی خود را از هم پنهان میکنند تا توهم اینکه زندگی و حال آنها بیعیب بوده و شرایط زندگی عادی جلو دهند. نسبت به زوجی که احساس خود را بروز میدهند و سعی میکنند مشکل خود را به هر قیمتی حل کنند بیشتر به بن بست خواهند رسید. در مجموع در روابط مثبت افراد هنگام مواجهه با مشکل و تفاوت عقیده دور خود دیوار نمیکشند و موضع دفاعی نمیگیرند بلکه با احترام، همدردی و درک متقابل مشکل را به خوبی برطرف میکنند.
۱۲. فردیت و حفظ حد و مرز
یکی از مباحث جذاب در داشتن یک رابطه موثر و مثبت بین دونفر شبیه هم نبودن و هر کدام فردیت و تمایز یافتگی خود را داشته باشند. چون دو نفری که کاملاً شبیه هم هستند به مرور زمان حرف زیادی برای گفتن ندارند. از آنجایی که نقطه نظرات طرف مقابل را از قبول دارد، زحمت شنیدن آن را به خود نمیدهند و حرفی برای گفتن ندارند. و همچنین اگر اینقدر با هم متفاوت باشند ارزش های یکدیگر را درک نمی کنند و علاقه ای به هم نشان نمی دهند.
حد تعادل رابطه مثبت و حد و مرز داشتن در زندگی این است که شباهتها راهی برای برقراری ارتباط ایجاد کند. اما تفاوتهای فردی هم مورد احترام و ارزش باشند. بهعلاوه، هر دو طرف باید آزادی زندگی فردی را بهخصوص درمورد رفاقت، اهداف حرفهای و سرگرمی، حفظ نمایند.
آثار مرتب با ارتباط موثر
کتاب ارتباط موثر به زبان ادمیزاد
- نویسنده: مارتی برونستاین
- مترجم: نرگس یزدی
- انتشارات: نشر هیرمند
از کتابهای که در مورد ارتباط موثر بحث نموده می توان به کتاب « ارتباط موثر به زبان آدمیزاد» اثر مارتی برونستاین اشاره نمود.. همانطور که از عنوان کتاب برمیآید در این کتاب به کیفیت ارتباط به وجود آمده پرداخته میشود. در حقیقت نویسنده یک گام جلوتر رفته و با فرض وجود ارتباط و یا امکان قطعی وجود آن، قصد دارد مهارتهایی را در باب بالا بردن کیفیت این ارتباط به شما آموزش دهد؛ از نحوه انتقال درست معانی به مخاطب گرفته تا چگونگی برقراری ارتباطهای کاری موثر در عین حال کارا و حرفهای بودن در کار. «مارتی برونستاین» در این کتاب تمامی این مراحل را برای ما شرح می دهد.
کتاب روابط مثبت
- نویسنده: امیر خلعتبری
- ناشر: انتشارات نسل نواندیش
نویسنده در کتاب روابط موثر به تعدادی از پرسشهای مهم و کلیدی درباره روابط اجتماعی پاسخ میدهد و به شما کمک مینماید در این زمینه پیشرفتهای چشمگیری داشته باشید و دید جدیدی نسبت به محیط پیرامون، آدمهای اطرافتان، جهان هستی، خداوند، اشیا، طبیعت و… به دست آورید.
در جهان هستی همه چیز بر پایه روابط استوار است. شما با همه چیز رابطه دارید. روابط شما در جهان هستی به چهار دسته تقسیم اصلی تقسیم میشود: روابط با خداوند، روابط با دیگران، روابط با طبیعت و اشیا و از همه مهمتر رابطه با خودتان. اگر شما نتوانید به خوبی با خودتان رابطه برقرار کنید و این نوع رابطه را یاد بگیرید در دیگر روابطتان دچار مشکل و چالش میشوید. به همین دلیل است که قبل از این که برقراری ارتباط با دیگران را بیاموزید، بهتر است خود را بشناسید و بدانید که نوع رفتار خودتان با خودتان است که بر سایر روابط و جنبههای زندگیتان تاثیرگذار خواهد بود.
کتاب ارتباط موثر
- نویسنده: ساندرا هیبلز، ریچارد ال ویوور
- مترجم: عباس بهزادی مقدم، عفت یحیایی، رقیه ارجی، فاطمه کاظم زاده
موفقیت شما در این دنیا به مهارت های ارتباطی مؤثر بستگی دارد، مشکل، فقدان توانایی بر قراری ارتباط نیست، مشکل به همین سادگی است که فرد اصلاً این مهارت را خوب یاد نگرفته است. حتی دانش آموزان خیلی عالی از مدارس بسیار رقابتی هم خیلی اوقات نمی توانند واضح بنویسند یا ارائه متقاعد کننده ای داشته باشند. این امر به دودلیل صحیح است:
- ما ارتباط را امری مسلم میدانیم. هر چه باشد، از زمانی که متولد شدهایم در حال برقراری ارتباط هستیم، با این همه تمرین، چرا چندان هم در بر قراری ارتباط ماهر نیستیم؟
- ما اغلب فکر می کنیم که ارتباط بر قرار کردنمان بهتر از آن چیزیست که هست.
حرف آخر
شما میتونید تکنیک های عملی و راهکارهای جزئی این موضوع رو داخل اپلیکیشن آکو ببینید و از بخش های دیگر این نرم افزار نیز در جهت افزایش مهارت های شخصیتی و رشد خودتون استفاده کنید.
لینک دانلود این این نرم افزار در صفحه اول سایت قرار داده شده است.