چگونه نظم داشته باشیم؟ هر آنچه به آن نیاز دارید 

نظم چیست؟

نظم به معنای آراستگی، انتظام، انضباط، ترتیب، سازماندهی، قاعده، قانون و نظام است. در اصطلاح، به معنای پیروی از دستورهای خاص در یک چارچوب مشخص است. در انگلیسی، کلمه نظم به (order) گفته می‌شود و مترادف‌های آن مانند انضباط یا آرایش به انگلیسی (Arrangement، Regularity) هستند. انضباط نیز به معنای نظم و انتظام، ترتیب و درستی، عدم هرج و مرج، سامان‌پذیری و آراستگی است.

تفاوت نظم و انضباط

نظم در لغت به معنای آراستگی، هماهنگی، پیوستگی زمانی یا مکانی، رشته مروارید، میزان کردن و قانون است. انضباط نیز به معنای استوار شدن، رعایت قوانین و وفای به نظم است. برخی معتقدند که انضباط، راهنمایی تمایلات و غرایز فطری به سوی هدفی خاص است. انضباط قانون زندگی است که از طریق آن، فعالیت‌ها و رفتارها در قالب‌های مشخص قرار می‌گیرند و هرکس می‌فهمد چگونه زندگی کند و از اوقات خود به شایستگی بهره‌مند شود.

انضباط، آن است که انسان در درون خود، خویشتن را به قاعده گیرد و ضبط کند و بپذیرد که مى باید خویشتندار باشد و بر خود و اعمال و احوالش غالب آید. وقتى این توانایى و تسلط در او پا گیرد، فردى منضبط مى شود که خود به خود، جز درستى از او صادر نمى شود و جز حالت و حرکت شایسته در او صورت نمى گیرد، ولى نظم آن است که انسان را با دیگران ، در حرکت جمعى همسو کند و براى فعالیت گروهى آمادگى بخشد. در این جا، غالبا، سازگارى مطرح است و ممکن نیست همه افراد، همواره ، به نظم و همکارى در جمع خشنود باشند. اگر بخواهیم این همسویى ، همیشگى باشد .

جایگاه و اهمیت نظم

خداوند در عالم، نظمی دقیق و بی‌نقص را برقرار کرده است که هیچ‌گونه بی‌نظمی در آن وجود ندارد. اگر این نظم و قانون از جهان برداشته شود، دنیا به سوی نابودی خواهد رفت. به همین ترتیب، نظم در زندگی انسان‌ها و روابط اجتماعی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. اگر زندگی فاقد نظم و ترتیب باشد، به سمت فروپاشی خواهد رفت. بنابراین، انسان باید در زندگی فردی و اجتماعی خود نظم و تدبیر را رعایت کند. روانشناسان معتقدند: «نیاز به نظم و ترتیب، از نیازهای اساسی روانی است و به زندگی رنگ و شکل ویژه‌ای می‌بخشد. افراد تمایل دارند زندگی خود را تحت نظم و قاعده‌ای مشخص قرار دهند.

با تامل در بودجه های زیادی که برای نوشتن و تدوین کتاب‌های قوانین و مقررات و همچنین هزینه های که صرف قانون‌گذاری و تنظیم آنها می‌شود و توجه ای که سازمان های جهانی بر اجرا این قوانین ها دارند، ضرورت و لزوم نظم فردی و اجتماعی در زندگی بشر را آشکار می‌سازد. اسلام نیز به عنوان یک دین جهانی و کامل، به نظم و برنامه‌ریزی در زندگی اهمیت فراوان قائل است و به پیروان خویش سفارش کرده که تمام کارهای خود را طبق قانون و به صورت منظم انجام دهند و از بی‌برنامگی پرهیز نمایند.

مؤلفه های نظم

１.  هدف

بین نظم و هدف ارتباط مستقیمی وجود دارد و بدون هدف، نظم حاصل نمی‌گردد، هدف،اصلی ترین عامل شکل دهنده رفتار،گفتار ،شخصیت انسان هست. از این رو کارهای بزرگ با داشتن هدف‌های بلند محقق شده‌اند و به ثمر نشسته است.

افراد و صاحبان کسب و کارها و مدیرانی که بدون چشم انداز مشخصی کار و برنامه خود را شروع می‌کنند و بدون در نظر گرفتن اهداف، نیازها را پاسخ می‌گویند و امکانات را به کار می‌گیرند، علاوه بر صرف هزینه‌های فراوان موفقیتی چندانی را تجربه نخواهند کرد.

２.  برنامه ریزی

یکی از مؤلفه‌های مهم نظم برنامه‌ریزی و شناسایی مسیر حرکت و تهیه نقشه آن است. با برنامه ریزی می توان گام های بلند،استوار در مسیر نظم برداشت،زمان رسیدن به هدف را کوتاه نمود و ضریب امنیت آن را بالا برد و از سستی ،لغزش ،دوباره کاری،بی‌نظمی و غم و اندوه جلوگیر خواهد کرد.

امیر المومنین علی (علیه السلام) می فرمایند: «هر که از برنامه ریزی دست بکشد ،دچار گرفتاری ها خواهد شد». هر فعالیت برنامه دار بشری از کوچکترین امور فردی تا کلان ترین امور اجتماعی و کسب و کار نیازمند شروطی خواهد بود:

الف-عملیاتی نمودن کارها و تقسیم آن میان وظیفه های گوناگون

ب-ایجاد سازگاری و سازماندهی بخش های تقسیم شده به گونه ای که امکان انجام صحیح کار را فراهم آورد.

ج-ژرف بینی و دور اندیشی

ه-توکل

３.  رهبری و مدیریت

هیچ جامعه و سازمانی و کسب و کاری بدون نظام مدیریتی نمی تواند به کمال خویش دست یابد. مدیر جامعه و یا هر موسسه کوچک و بزرگی عامل مهم نظم و پایداری آن است.

تاثیرمدیر و رهبر بر جامعه بسیار تاثیر گذار است که می توان تغییر رفتار مردم و زمانه را برآیند مدیریت حاکم دانست. مدیر شایسته نیازمند ویژگی هایی است که از این میان می توان به :بصیرت ،بینش سیاسی ،وفق و مدارا، شرح صدر ، حسن خلق ،قاطعیت ،انتقاد پذیری ،تغافل، امید و استقامت اشاره نمود.

بیشتر بخوانید: هدف گذاری چیست؟ چگونه می‌توانیم هدف گذاری کنیم؟

فواید نظم

رعایت نظم، آثار و فواید بسیار مهمی دارد که به چند مورد آن اشاره می گردد:

1.سرعت و اتقان

با رعایت نظم آشفتگی و در هم ریختگی بر چیده می‌گردد و در نتیجه سرعت و محکم کردن کار بالا می رود.

2. آرامش

با اجرای نظم در زندگی باعث می شود تمامی کارها به موقع و در زمان خود انجام شوند و برای رسیدن به جنبه‌های دیگر زندگی، وقت گذرانی با خانواده و انجام دیگر کارها فرصت بیشتری داشته باشیم و با انجام به موقع همه کارها یک حس آرامش لذت بخشی را حس خواهید کرد که به شاد بودن ما در زندگی کمک بسیاری می نماید.

3. بالا رفتن روحیه و افزایش کیفیت کار و رفتار

نظم زمینه ساز تقویت روحیه و در نتیجه افزایش بهروری خواهد شد و کیفت و خروجی کار اثر بخش تر خواهد بود.

4. جلوگیری از بدقولی

افراد زیادی را شاید دیده باشید که همیشه در قرار‌ها دیر حاضر و همه کاری را با کمی تاخیر انجام می‌دهند یا شاید خودمان نیز گرفتار چنین رفتاری هستیم اما دوست داریم از این رفتارها رها بشویم. داشتن نظم و منظم بودن کمک می‌کند تا این عادت بد را کنار گذاشته و بدون از قلم انداختن کاری و با آرامش خاطر در زمان مقرر، کارهایمان را انجام دهیم.

5. ایجاد چهره‌ای مثبت از خودتان

داشتن نظم باعث می شود فردی که منظم و پایبند به تعهدات هست بهتر شناخته بشود و دیگران از او به عنوان فردی شایسته و مطمئن یاد خواهند کرد و به مرور مورد احترام بیشتری قرار گرفت و به فردی الهام بخش تبدیل می‌شود. زیرا ویژگی‌های مثبت باعث جذب افراد شده و موجب می‌شود تا آن‌ها نیز برای اجرای این اصول در زندگی خود از شما الگو بگیرند.

6. نظم فکری

نظم به شما کمک می‌کند تا افکار خود را تنظیم و سازمان‌دهی نمایید. حتما مواقعی برای شما پیش آمده است که به علت حجم بالای کارهای ناتمام، ذهن شما توانایی تفکر و استدلال خود برای لحظاتی از دست خواهی داد و در این زمان اگر کسی با شما صحبت کند چیزی از حرف‌های او متوجه نخواهی شد و دلیل آن‌هم عدم تفکیک کارهای مختلف از یکدیگر و انجام دادن آن‌ها به صورت همزمان است. بنابراین برای اینکه به تمامی جنبه‌های زندگی خود توجه لازم و کافی را داشته باشید نیاز است تا منظم باشید. منظم بودن مانند این است که ذهن و افکار خود را فایل‌بندی کنید و مرتب نماید.

7. نتیجه بخشی کارها

زمانی که تمامی‌ کارها و وظایف بر اساس برنامه‌ای مشخص و از پیش طراحی شده جلو بروند، نتیجه بخشی بسیار بیشتری خواهند داشت. متاسفانه امروزه با زیاد شدن مشغله‌های مختلف در زندگی، تمرکز لازم را برای انجام کارهای نداشته و بنابراین لازم است تا با رعایت نظم ابتدا تمامی کارهایی که باید در طول روز انجام شود را روی یک کاغذ کوچک نوشته و سپس به نوبت از بالای لیست شروع به انجام آن‌ها نمایید؛ این دقیقا همان نظم است و زمانی که شروع به اجرای در زندگی خود کنید متوجه خواهید شد که به چه میزان بازدهی شما را در طول روز افزایش می دهد و مدیریت کارها را برای شما آسان می نماید.

نظم هستی

نظم از مفاهيمی است كه معناي روشن و واضحی دارد و در برابر هرج و مرج و آشفتگي از آن استفاده می شود. یک پديده منظم، به مجموعه اي گفته می شود كه اجزاي آن به گونه اي با هم ارتباط دارند كه همگي هدف يگانه و مشخصي را تعقيب نمایند. به عبارتي ديگر، نظم هستی، گرد آمدن اجزاي متفاوت با كيفيت و كميت ويژه اي در يك مجموعه عالم است به گونه اي كه همكاري و هماهنگي آنها، هدفي معين را در پی دارد و اگر در مجموعه هاي هستی به این نظم دقت شود، آشكارا دیده كه سه عنصر،سازنده اصلي مفهوم نظم است: اول، طراحي و برنامه ريزي دقيق، دوم، سازمان دهي و حساب شده و سوم، هدفمندي وجود دارد.

اهمیت نظم

نظم شاه کلید موفقیت در زندگیست که بدون آن نمی توان در زندگی موفقیتی حاصل نمود. وقتی از افراد موفق سوال می شود که چگونه به موفقیت دست پیدا کرده اند به داشتن نظم اشاره می کنند؛ اما سوال مهم این است که: چرا نظم برای موفق بودن اهمیت دارد؟

نظم به شما کمک می‌کند تا به یک منبع انرژی متوقف نشدنی تبدیل شوید، و به بالاترین سطح در زندگی خود دست پیدا کنید.

۱. نظم ملکه و عادت می‌شود

کسانی که نظم را در زندگی خود اجرا و جاری می کنند این امر برای آنها تبدیل به یک عادت می شود و همه کارها با سرعت انجام می شود. اکثر مردم، چون دچار تنبلی شده اند(!)، در طول زندگیشان انضباط کامل را رعایت نمی کنند؛ چون خود تنبلی هم یک عادت بد و نا متعارف شده است.

افراد موفق نظمی در خود نهادینه می‌کنند تا بتوانند به صورت مداوم کار کنند. این همان چیزی است که موفقیت را به زندگی آنان می‌آورد.

2. نظم تمرکز را بالا می برد

در دنیایی که پر از شلوغی و غوغای سردرگمی است. یکی یا شاید تنها راه که می شود به هدف‌هایمان دست پیدا کنیم داشتن نظم شخصی است. با نظم شخصی روی هدف هایتان متمرکز خواهید ماند و این باعث می‌شود کاری که دوست دارید را رها نکنید، انجامش برای شما راحت باشد و در نهایت به موفقیت خواهد رسید. وقتی روی هدفتان متمرکز هستید، هر اقدامی که نیاز باشد را انجام خواهید داد. افراد موفق تمرکز فوق العاده‌ای دارند. آن‌ها همیشه مشتاق رسیدن به اهداف و موفقیت‌ها هستند. همین باعث می‌شود تا به سطوح عالی موفقیت در زندگی برسند.

3. نظم شخصی عزت نفس را بهبود می‌بخشد

برای رسیدن به هدف و موفقیت در زندگی بهترین راه خود باوری و داشتن عزت نفس است.از آن کسانی می‌شود که به خودشان باور داشته باشند و سختکوش خواهند بود. برای به دست آوردن عزت نفس بالا داشتن نظم شخصی کمک شایانی خواهد کرد و همزمان باعث بهتر شدن عزت نفس و اخلاق کاری فرد می‌شود.

وقتی در کارهای خودتان نظم دارید، با رعایت آن در واقع اخلاق کاری را هم بهبود می‌بخشید و در نتیجه قدمی بزرگ برای رسیدن به اهداف‌تان بر خواهید داشت. البته اگر هر روز یک هدف را کامل کنید عزت نفس و اطمینان به کاری که انجام می‌دهید بیشتر می‌گردد.

4. حرفه ای و مسلط شدن

افرادی که دارای نظم و برنامه منظم هستند در کارهای خود مسلط بوده و به صورت حرفه ای برخورد خواهند کرد. افراد موفق حرفه‌ای هستند نه تازه کار. اگر موفقیت می‌خواهید، باید به چیزی تسلط کامل داشته باشید. برای حرفه‌ای شدن باید تلاش کنید تا نظم داشته باشید

هر فردی که نظم را سرلوحه خود کند حرفه‌ای خواهد شد. اکثر افراد موفق نمی‌شوند، چون حرفه‌ای نیستند. کسی موفق می‌شود که یک کار انجام دهد و در آن حرفه‌ای شود. بدین ترتیب، نظم شخصی برای شما تسلط می‌آورد و تسلط شما را به موفقیت خواهد رساند.

نظم در علوم مختلف

نظم در هندسه

در اندیشه‎ی یونانی و اسلامی، هندسه عین نظم است. مفاهیم «پیچیدگی» و «نظم» با تحولات اساسی در اشکال هندسی همراه بوده‌است. در این اشکال، با گسترش و تاثیر نظریات جدید علمی و فلسفی که در هندسه هست، نگرش به نظم تغییر کرده و نقش پیچیدگی در تبیین روابط و فرآیندها فزاینده‌تر شده‌است.

نظم در هنری

در هنر، وجود نظم به معنای ترتیب و هماهنگی عناصر مختلف هنری خواهد بود. این نظم می‌تواند در ترتیب رنگ‌ها، اشکال، و ساختار آثار هنری مشاهده گردد. هنرمندی هم کسی است که در طراحی و اجتماع عناصر نقش دارد. الگوها و ترتیبات هنری در این زمینه نیز نمونه‌هایی از وجود نظم هستند.

نظم در روانشناسی

نظم شخصی یک مفهوم روان‌شناسی است که به توانایی فرد برای سازماندهی و مدیریت زمان، فعالیت‌ها، وظایف و منابع شخصی‌اش کمک می کند. این مفهوم بیانگر توانایی فرد در برقراری سازگاری و هماهنگی میان اهداف و مقاصد خود و فعالیت‌های روزمره خواهد بود. نظم شخصی به عنوان یک عنصر مهم در تحقق موفقیت‌ها، تعادل روانی، و ارضای نیازهای روزمره انسانی، در ادبیات روان‌شناسی و مدیریت زمان مورد توجه قرار دارد.

انواع نظم

نظم فردی و شخصی

انضباط فردی که به اصلاح امروزی انضباط شخصی به آن گفته می شود به انگلیسی (self-discipline) همان معنای عمومی انضباط را در خود دارد؛ یعنی تعهد به قواعد و قوانین و چارچوب‌ها. با این تفاوت این که قواعد و قوانین، از بیرون تعریف و تحمیل نگردیده است. بلکه خود فرد برای خودش چارچوب‌هایی نظمی را تعریف کرده و خود را به رعایت آن‌ها مقید نموده است.

نظم فکری

نظم فکری، به معنای نظام بخشیدن و ساماندهی فکر به هنگام انجام کار روزانه است؛ به این صورت که، هنگام انجام کاری مثل عبادت، فکر و اندیشه آدمی از چنان نظمی برخوردار باشد که فقط متمرکز بر عبادت باشد و دچار حواس پرتی نگردد. از آنجا که فکر و اندیشه مورد توجه تام و تمام دین هم بوده است، نظم فکری نیز در دین مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. نظم فکری شامل موارد و مصادیق زیادی است که به نظر می‌رسد مهمترین آنها نظم فکری به هنگام تفکر، نظم فکری در عبادت، نظم فکری در علم آموزی و مطالعه و نظم فکری در تولید باشد. بهره مندی از نظم فکری در زندگی علاوه بر فواید فراوان، در کیفیت و تقویت سبک زندگی تأثیر فراوان خواهد داشت

نظم ذهنی

نظم ذهنی و آشفتگی ذهنی اصطلاحاتی هستند که به دو حالت معکوس از یکدیگر در زمینه روانشناسی به آنها اشاره می شود. این نوع از نظم به وضوحی اشاره دارد که ذهن فرد در حالتی است که تمرکز دارد، خلاقیت بیشتری دارد و توانایی حل مسائل بهتری خواهد داشت. به عبارت دیگر فرد کنترل بیشتری بر ذهن خود دارد و از انرژی مثبت آن استفاده می‌نماید.

اگر بخواهیم علت آشفتگی‌های فکری و نداشتن نظم در ذهن را ریشه‌یابی کنیم، باید سری به مغزمان بزنیم. مغز ما درست همانند یک خانه است. خانه‌ای که چندان تمیز و مرتب هم نیست. مغز برای کمک به بقا و زیست بهتر انسان‌ها، سیستم‌ها و فرایندهایی پیچیده برای اولویت‌بندی، ذخیره‌سازی و بازیابی این اطلاعات به وجود می آورد.

در این شرایط بحرانی، کارهای‌مان را فراموش می‌کنیم، مضطرب می‌شویم، بهره‌وری‌مان کاهش پیدا می‌کند و نمی‌توانیم کارها و وظایف‌مان را اولویت‌بندی کرده و به ثمر برسانیم. در واقع ما نظم ذهنی خود را از دست خواهیم داد.

نظم زمان

بطور کلی هرچه منظم‌تر و دقیق‌تر باشید می‌توانید از فرصت‌ها و موقعیت‌های خود بهتر استفاده نمایید. لازمۀ منظم بودن، برنامه‌ریزی است. نکتۀ فوق‌العاده مهمی در رسیدن به موفقیت و تاثیر نظم توجه به زمان و نظم در زمان هست که به موقع و در اسرع وقت باید کارها رو انجام داد وجود دارد.

تحقیقات نشان می‌دهند که با برنامه‌ریزی می‌توان صرفه‌جویی هزار درصدی در زمان داشت. یعنی به ازای هر یک دقیقه‌ای ‌که برای برنامه‌ریزی کارهای روز یا هفته صرف می‌کنید، تقریباً ده دقیقه زمان صرفه‌جویی می‌گردد.

نظم ژئوپلوتیک

جامعه جهانی و و تمام کشورهای جهان داری یک نظم و نظام ژئولیتیکی هستند که اگر در این نظم به بی‌ثباتی واقع شود نظام جهانی دچار یک ناامنی، بحران و تعارض قرار خواهند گرفت. به هم خوردن نظام دو قطبی، سبب تغییر ماهیت ژئوپلیتیکی کشورها شده و بدست آوردن نقش جدید در منطقه و جهان صورت گرفته، بطوری‌که در نظام دگرگون شدن جهانی، موقعیت کشورها دچار آسیب شده و نظم آن به هم ریخته که توجه به نظم ژئوپلیتیکی اهمیت خود را نشان می دهد.

بیشتر بخوانید: خود مراقبتی چیست؟ هر آنچه باید بدانید

کارکردهای نظم

آثار نظم در زندگی

نظم و انضباط در همه جنبه‌های زندگی ضروری است. زیرا زندگی که در آن نظم جاری باشد، آثاری را به همراه خواهد داشت که از جمله:

• تقویت اعتماد به نفس را در انسان به صورت پایدار.
• استرس را در زندگی کم می‌کند،
• بهره‌وری و کارایی را افزایش خواهد داد
• باعث می‌شود انسان خودش را بیشتر دوست داشته باشد،
• احساس ارزشمندی فوق‌العاده‌ای در شخص ایجاد شود

نوشتن کارها و هزینه‌ها و درآمدها، خوش قولی، اولویت‌بندی کارها، مرتب کردن منزل و محل کار، بر اساس یک نظم و برنامه زندگی کردن و نوشتن اقدامات و موفقیت‌های روزانه به عنوان بخشی از ساز و کار زندگی منظم، اساس زندگی را تشکیل می دهد. نظم یکی از مهم‌ترین اصولی است که می‌تواند زندگی فردی و اجتماعی ما را بهبود بخشیده. این مفهوم نه تنها در ابعاد شخصی بلکه در جنبه‌های حرفه‌ای و اجتماعی نیز نقش بسزایی خواهد داشت.

ارتباط نظم با شادی

هدف از انضباط اين است كه انسان را قادر به سازش با قوانين و مقرراتي كه فرهنگ يك گروه یا جامعه باشد بکند، به طوري كه افراد رفتار خود را با توقعات و خواسته‌هاي گروه اجتماعي كه در آن زندگي مي كند هماهنگ نمايد. رعايت قوانين و مقررات نه تنها براي آداب و رسوم حايز اهميت است، بلكه براي شادي، سازش و آرامش خود انسان نيز اهميت دارد. نظم اساس موفقيت و يكي از عوامل موثر در شادي زندگي انسان خواهد بود.

نظم و انضباط، دو عامل مهم در زندگی به شمار می‌آیند. هر چقدر که توانایی خودکنترلی و نظم را در زندگی خود تقویت نمایید، نتایج حاصل از آن را مشاهده خواهید کرد. نظم نیز مانند خودشناسی، کلید شادمانی در زندگی خواهد بود.

عادت های افراد منظم

هیچ فردی از زمانی که متولد می‌شود، منظم یا شلخته به دنیا نمی آید ؛ بلکه این ویژگی‌ها به وسیله عادت‌هایی که در طول زندگی و الگوهای که دارند مشخص می‌شود. همه افراد دوست دارند در زندگی منظم باشند؛ زیرا بهم‌ ریختگی و زیاد شدن کارهای انجام‌ نشده افراد را سردرگم و کلافه خواهد کرد.

افراد منظم دارای برخی از عادت‌ها هستند که باعث می‌گردد در زندگی فردی و کاری به موفقیت باشند. این عادت‌ها عبارت‌اند از:

۱. علاقه‌مند به نوشتن هستند

افراد منظم به نوشتن علاقه مند هستند چون چیزهایی را که امکان فراموش کردن آنها را می دهند می‌نویسند. این مسئله باعث می‌شود افراد منظم بدون نگرانی از فراموش کردن چیزی، همه مناسبت‌ها را به یاد داشته باشند و حتی چیزهای جزئی را فراموش نکنند. تلاش کردن برای حفظ کردن و به یاد آوردن کارها به منظم شدن شما کمک نمی‌کند؛ بلکه فقط ذهن شما را شلوغ می‌نماید.

۲. زمان بندی در انجام کارها دارند

افراد منظم در زمان‌های خود صرفه‌جویی نموده و آن را تلف نمی‌کنند؛‌ به همین علت برنامه روزانه، هفتگی و ماهانه آن‌ها مشخص است. آن‌ها زمانی را برای برنامه‌ریزی درنظر می‌گیرند و از همه مهم‌تر این است که به برنامه‌ ریزی‌های خود پایبند هستند.

زندگی بدون برنامه‌ریزی و نظم باعث اتلاف زمان می‌شود و رسیدن به هدف نیز سخت‌تر می کند. اولویت‌بندی در انجام کارها به ویژه زمانی که کارها زیاد و زمان کم است، اهمیت خود را بیشتر نشان می دهد.

3. کارهای خود را عقب نمی‌اندازند

یکی از ویژگی‌های که افراد منظم را از افراد نامنظم متمایز می کند این است که افراد منظم کارهای خود را عقب نمی‌اندازند و از جملاتی مانند «از فردا تصمیم می‌گیرم برنامه‌ریزی کنم؛ در اولین فرصت اتاق خود را مرتب می‌کنم؛ از شنبه منظم می‌شوم و…» استفاده نمی‌کنند. در حقیقت بیشتر انسان‌ها تمایل به تغییر ندارند و می‌خواهند رفتارهای قبلی خود را انجام دهند؛ اما نمی‌دانند هر چه بیشتر صبر کنند و کارها را عقب اندازند، انجام آن‌ها سخت‌تر می‌شود.

4. تمام وسایل آنها سر جای خود هستند

افراد منظم اشیاء و لوازم خود را در جای مناسب و مربوط به خود قرار می‌دهند. این افراد اشیاء را بخش‌بندی نموده و روی هر کدام اگر لازم باشد برچسب می‌زنند. این کار باعث می‌شود به چیزهایی که از آن استفاده می‌کنند دسترسی آسان پیدا کنند.اگر نظم دادن به کارها و اشیا را به صورت روزانه یا هفتگی انجام دهید، این کار برای شما به یک عادت مثبت تبدیل خواهد شد.

5. همیشه منظم هستند

افرادی که به نظم علاقه‌مند هستند همیشه در همه کارها تلاش می‌کنند منظم باشند. نظم به این معنی نیست که فقط یک بار برای هر کار برنامه‌ریزی کنید؛ بلکه باید مانند غذا خوردن و ورزش کردن همیشگی و پیوسته باشد. افراد منظم زمانی را در هفته برای برنامه‌ریزی و نظم دادن به زندگی مشخص می‌کنند. بنابراین اگر به نظم دادن به کارها و اشیاء علاقه‌مند هستید، باید این کار را به‌صورت روزانه یا هفتگی انجام دهید تا به یک عادت مثبت تبدیل شود.

6. لوازم اضافی رو نگه نمی دارند

افرادی که نظم نداشته باشد زندگی آنها بهم‌ریختگی زیادی خواهد داشت؛ یکی از این علت های به هم ریختی وجود اشیاء زائد در زندگی است، به همین علت افراد منظم تنها از چیزهایی که به آن‌ها نیاز دارند‌ نگهداری می‌کنند. این نکته مهم است که بدانید ساده بودن باعث نظم بیشتر و درگیری فکری و ذهنی کمتری در زندگی شما می‌شود. برای مثال اگر احساس می‌کنید در منزل فضای کافی برای نگهداری برخی لوازم را ندارید، به جای اجاره کردن منزل بزرگتر یا ایجاد فضای ذخیره بیشتر برای لوازم، وسایل اضافی خود را دور بریزید.

7. کارهای خود را نیمه‌تمام رها نمی‌کنند

یکی از مهم‌ترین عادت‌های افراد منظم این است که کارهای خود را ناقص رها نمی‌کنند. ناقص رها کردن کارها باعث می‌شود زمان زیادی تلف گردد. اگر کاری را باید انجام دهید، آن را در زمان مشخص انجام داده و از موکول کردن آن به زمان‌های بعد خودداری نمایید؛‌ حتی اگر برای انجام آن وقت بیشتری داشته باشید.

8. سحرخیز هستند

یکی از عادات افراد منظم سحرخیز بودن است. آنها وقت و زمان خود را بیهوده هدر نمی‌دهند. شب‌ها زودتر به رختخواب رفته و بدون وقت گذراندن با گوشی و فضای مجازی استراحت می‌نمایند و صبح زود بیدار می‌شود و با برنامه‌های از قبل تعیین شده کارهایشان را انجام می دهند.

بیشتر بخوانید: مهارت حل مسئله چیست؟ چگونه آن را تقویت کنیم؟

جملات بزرگان درباره نظم

زمانی انسان می خواهد همگام با نظم جاودانه باشد که خودش خوب است.«فریدریش نیچه»

برنامه ریزی دقیق و منظم، پیمودن نیمی از راه است.«ناپلئون هیل»

هر عمل دسته جمعی وقتی درست رهبری نگردد دچار آشفتگی و بی نظمی می شود.«آندره موروا»

وقتي به ريشه كلمه ” نظم ” مي رسيد، مي بينيد كه تنها معناي آن، خوب و درست انجام دادن است.«نيكول»

عدم پايبندي به نظم گيتي، ويژگي انسانهاي گوشه گير است كه عشق و احساس را سپر ديدگاههاي نادرست خود مي سازند.«اُرد بزرگ»

حقيقتي تشويق كننده تر از اين سراغ ندارم كه انسان با تلاش آگاهانه و منظم مي تواند زندگي خود را متعادل سازد.«هنري تورئو»

شيرين ترن نتيجه ي دقت و نظم، پيروزي است.«ايمانوئل كانت»

نظم و ترتيب، آتش پالايشگري است كه استعداد را به قابليت تبديل مي كند.«رُي اسميت»

نظم و ترتيب يعني انجام دادن كارهايي كه به آن علاقه نداريد تا سرانجام بتوانيد كارهايي را كه به راستي دوست داريد، انجام دهيد.«جان ماكسول»

موانع نظم

شکی نیست که برای استفاده درست از اوقات زندگی و پیشرفت و موفقیت در همه شئون زندگی، باید نظم را در سرلوحه کار خویش قرار داد و سعی کرد موانع آن را برطرف نمود. در این جا به برخی از موانع اشاره می‌گردد:

1. عاقلانه عمل نکردن

اغلب انسانها پیرو احساسات هستند و از آن پیروی می کنند و کمتر به عقل و تدبیر توجه می نمایند. کسی که در زندگی عقل را چراغ راه خود قرار ندهد و زمام امور خویش را به دست احساسات بسپارند، بدون شک نمی توانند نظم و انضباط خردپذیر و خوبی در زندگی داشته باشد.

2. سرگرمی های بی حد و حساب

اکثر افراد طبیعتاً راحت طلب و علاقه مند به سرگرمی هستند. وقتی از درس و کار خسته می‌شود بیشتر به تفریح و سرگرمی روی می آورند; اما نکته مهم و قابل توجه این است که باید از سرگرمی‌های مفید و سودمند استفاده نماید، آن هم در اوقات معیّن و برنامه ریزی شده باشد. تماشای فیلم در شب های امتحان، استفاده بدون حساب از بازی های رایانه ای، شب‌نشینی‌های غیر لازم با دوستان و… به منظور سرگرمی و تفریح، بهره ای جز ندامت و حسرت در پی نخواهد داشت.

3. معاشرت های نابجا

گردش های غیر ضروری ، رفتن به مراسمات ، جشن ها و مهمانی‌های غیر ضروری به هنگام داشتن درس ، تکلیف ، انجام کارهای مهم زندگی و …، مانع بزرگی برای منظم شدن در زندگی هستند.

4. ورزش و بازی در ساعت های غیر معیّن

نداشتن برنامه برای انجام کارها و برنامه های روزانه خود، بدون شک نظم و انضباط را به هم می ریزد و فرد را از هدف اصلی خود دور می‌نماید.

5. مراجعه دوستان

ارتباط بی موقع و غیر متعارف با دوستان به ویژه در ساعات تحصیل و مطالعه، گفت وگوهای خارج از برنامه، چشم چرانی، پرداختن به مسائل فرعی در وقت مسائل اصلی و به طور کلی هر کاری که در وقت غیر معلوم انجام شود، از موانع نظم و ترتیب محسوب می شوند و موجبات سردرگمی، شکست و عدم موفقیت را برای نوجوان فراهم خواهند کرد.

راهکارهای تقویت نظم

نظم در زندگی همانند یک عضو فعال هست، هر چقدر بیشتر از آن استفاده کنیم قوی‌تر خواهی شد. با این ‌وجود مهم است که با اهداف بلند پروازانه شروع نکنید. برای شروع، اهداف کوچکی را تعیین نموده و سطح چالش را به‌مرور‌ زمان افزایش دهید. همان‌طور که گفته شد با تمرینِ بیشتر داشتن نظم بهتر خواهد شد.

برای تقویت نظم در زندگی راهکارها و تکنیک‌های زیادی وجود دارد، اما معمولاً در اکثر موارد توصیه‌های کلی ارائه ‌شده که در اینجا قصد ما این است کمی جزئی‌تر به موضوع نگاه کنیم و به برخی موارد برای تقویت نظم اشاره نماییم:

1. برنامه‌ریزی زمان

این روش شامل تعیین اهداف و تقسیم‌بندی وقت برای هر وظیفه خواهد بود. شما می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند روش ماتریس اولویت‌بندی، تقسیم زمان به بلوک‌های کوچکتر و غیره استفاده نمایید تا وظایف را مدیریت کنید.

2. مرتب‌سازی محیط کار

ایجاد یک محیطِ کار منظم و سازمان‌یافته می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر و مؤثرتر کار کنید. با تمیز کردن محیط کار و نظم دادن به فضا و اشیای درون آن می‌توان بهره‌وری بهتری را بدست آورد.

3. انضباط شخصی

متعهد شدن به برنامه‌ها و وظایف خود یک عامل مهم در یادگیری نظم شخصی بحساب می آید. از طریق تمرین‌های مختلف از جمله برنامه‌ریزی روزانه، تمرین‌های ذهن آگاهی مثل مدیتیشن و … می‌تواند انضباط شخصی خود را تقویت کنید و به تدریج به تعهد و پایبندی به برنامه‌ها و وظایف خود برسید.

4. اولویت‌بندی

در هنگام مواجهه با تعداد زیادی وظایف،کارها و الزامات، مهم است که بتوانید اولویت‌های خود را مشخص نمایید. با تمرکز بر وظایفِ مهم‌تر و ضروری‌تر و استفاده از روش‌هایی مانند ماتریس آیزنهاور، می‌توانید زمان و انرژی خود را بهینه مصرف کنید.

5. مدیریت استرس

استرس و اضطراب می‌توانند عوامل مخربی برای نظم شخصی باشند. برای یادگیری نظم شخصی، تمرکز بر تکنیک‌های مدیریت استرس مانند تمرینات تنفسی، مدیتیشن، ورزش و … می‌تواند مفید باشد.

6. انگیزه و هدف‌گذاری

داشتن انگیزه و هدف‌های واقع‌گرایانه و قابل دستیابی می‌تواند به شما کمک نموده تا بهتر نظم شخصی خود را حفظ کنید. تعیین هدف‌های کوچک و بزرگ و تعهد به آنها باعث می‌شود تا در مسیری مشخص پیش بروید و نظم شخصی را در طول زمان حفظ کنید.

7. شناسایی موانع

برای ملکه شدن نظم در زندگی و عادت کردن به آن لازم است، موانعی را که احتمالاً هنگام تلاش برای رسیدن به این هدف با آنها روبرو خواهید شد را شناسایی کنید و برای غلبه بر هر یک از آنها راهکاری پیدا نمایید.

8. جایگزین کردن عادت‌های قدیمی با عادت‌های جدید

هنگامی که در حال ایجاد نظم شخصی در خود هستیم، اغلب سعی می‌کنیم یک عادت بد را ترک کنید و آن را با عادتی سازنده‌تر جایگزین نمایید. اما اگر این عادت به زمان خاصی از روز یا روتین‌ زندگی شما گره خورده باشد، شکستن آن می‌تواند فضایی خالی را در برنامه روزانه‌ شما ایجاد کند. اگر آن عادت را با کار دیگری جایگزین نکنید، فقدان آن بیشتر احساس می‌شود و ممکن است دوباره به عادت قدیمی خود برگردید.

حرف آخر

شما میتونید تکنیک های عملی و راهکارهای جزئی این موضوع رو داخل اپلیکیشن آکو ببینید و از بخش های دیگر این نرم افزار نیز در جهت افزایش مهارت های شخصیتی و رشد خودتون استفاده کنید.
لینک دانلود این این نرم افزار در صفحه اول سایت قرار دارد.